ميراث مكتوب مسلمانان در عرصه تاريخ نگارى, گنجينه گران سنگى است كه بسيارى از زواياى پنهان آن همچنان در محاق باقى مانده است. بدون ترديد يكى از مصاديق عينى براى اين ادعا مى تواند مورخ توانا و صاحب سبك, ابن واضح يعقوبى باشد كه آن چنان كه بايسته و شايسته اوست, مورد توجه قرار نگرفته است. او به عنوان يك تاريخ نگار مسلمان نه تنها صرفا تابع سنت پيشينيان خود نبوده است, بلكه در جاى خود, در سپهر فرهنگ اسلامى تا مقام يك مورخ مبدع نيز اوج گرفته است. به كارگيرى شيوه هاى نه چندان رايج و اما علمى در قلمرو تاريخ نگارى, يعقوبى را در سطح تاريخ نويسان عاليقدرى همانند مسعودى و ابن مسكويه قرار داده است.
در نوشتار حاضر بعد از بحث مقدماتى درباره زيست نامه و مذهب يعقوبى, مختصات تاريخ نگارى يعقوبى و نوآورىهاى روشى او در اين عرصه و توجه ويژه او به فرهنگ هاى پيرامونى مورد تإمل قرار گرفته است.